Procedure

Planning en inschrijving

Om uw gemeente kandidaat te stellen voor de titel Sportgemeente 2024/2025 en/of Het beste initiatief dient u allereerst een format op te vragen. Dit format bevat onderdelen die u verplicht bent in te vullen. Stuur hiervoor een persoonlijke mail naar info@sportengemeenten.nl en vermeld daarbij wie namens uw gemeente contactpersoon is voor de Verkiezing Sportgemeente van het jaar en/of Het beste initiatief.

Uw registratie als kandidaat is pas definitief als u voor de deadline van woensdag 11 juni 2025 uw inzending volledig afrondt en instuurt naar info@sportengemeenten.nl ovv kandidatuur gemeente X voor Verkiezing Sportgemeente van het jaar 2024/2025..

Op 1 juli 2025 worden de nominaties voor beide onderdelen bekend gemaakt.

Wanneer uw gemeente wordt genomineerd voor de titel Sportgemeente van het jaar 2024/2025, dan wordt in de eerste week van september een werkbezoek van maximaal 2 uur in uw gemeente gepland. Inplannen van dit werkbezoek wordt in nader overleg gedaan.

Op de netwerkavond van het jaarcongres van Vereniging Sport en Gemeenten op donderdag 18 september 2025 in gastgemeente Venlo worden alle winnaars bekend gemaakt.

Beoordelingscriteria

De volgende onderdelen geven een overzicht van de criteria waarop wordt beoordeeld en waarop gemeenten gevraagd worden input aan te leveren.

 A. Thematische vragen

1. Iedereen doet mee / kansengelijkheid

Dat iedereen die wil sporten ook daadwerkelijk kan sporten, is een algemeen uitgangspunt voor hedendaags lokaal sport- en beweegbeleid. Toch is dit niet altijd vanzelfsprekend en blijft een actieve rol en inzet van de gemeente vaak essentieel.

Beschrijf bij dit onderwerp hoe uw gemeente ervoor zorgdraagt dat daadwerkelijk iedereen die wil sporten ook kan sporten, ongeacht afkomst, godsdienst of levensovertuiging, leeftijd, seksuele geaardheid, handicap, of sociaal economische positie. Besteed ook aandacht aan zaken waarin uw gemeente denkt zich te onderscheiden van andere gemeenten. Welk beleid maakt uw gemeente zo bijzonder?

2. Ruimte voor sport

Omschrijf hier hoe uw gemeente invulling geeft aan de uitdagingen die uw gemeente ondervindt als het gaat om het creëren en in standhouden van voldoende ruimte

voor sport. Ruimte omvat bij deze vraag niet alleen de ruimte die formele sportvoorzieningen vragen maar ook openbare buitenruimte en andersoortige ruimte die kan worden benut voor lokaal sport- en beweegaanbod.

Denk bij deze vraag ook aan zaken als:

  • Maakt uw gemeente gebruik van (eigen) beleidsregels voor ruimte voor sport?
  • Hoe kijkt u gemeente aan tegen multifunctioneel gebruik van ruimte?
  • Hoe gaat uw gemeente om met wachtlijsten voor sport of juist situaties waar onderbezetting plaatsvindt?
  • Wat doet uw gemeente om spreiding van het gebruik en de benutting van sportaccommodaties te optimaliseren?
  • Het vermelden van mooie voorbeelden.

3. Financiering sport

Gemeentefinanciën staan om verschillende redenen sterk onder druk. Met name het ravijnjaar 2026 kan mogelijk veel impact gaan hebben op de beschikbare gemeentelijke middelen voor sport- en beweegbeleid. Hoe zorgt uw gemeente ervoor dat de impact op de lokale sportinfrastructuur beperkt blijft? Gaat uw gemeente de komende jaren juist fors investeren in lokale sport dan horen wij dat natuurlijk ook graag.

Denk bij uw beantwoording ook aan zaken als: de tariefstelling van sport, beschikbaar stellen van sportsubsidies, aanwenden externe subsidies en fondsen, verandering of aanpassing van exploitatievormen, nieuwe financieringsvormen (b.v. impactbonds), etc.

4. Samenwerking ondernemende sport

Geef bij dit onderdeel kernachtig weer hoe uw gemeente beleid voert op het samenwerken met en het eventueel ondersteunen van ondernemende sportaanbieders. Geef ook aan waarin u denkt onderscheidend te zijn van andere gemeenten op dit terrein.

Hoe kijkt u aan tegen samenwerking met ondernemende sportaanbieders? Op welke terreinen werkt u reeds samen en met welk doel? Geeft u hen ook financiële ondersteuning of andere voordelen om (maatschappelijk) te ondernemen?

5. Data en impact

Steeds meer gemeenten erkennen het belang van data-analyse en technologie in het verbeteren van sportdiensten en -faciliteiten. Door data effectief te gebruiken, kan beter ingespeeld worden op de behoeften van inwoners, kunnen trends in sportparticipatie goed gevolgd worden en ontstaat er een beter fundament om gerichte investeringen te doen.

Omschrijf bij dit onderdeel hoe uw gemeente data gebruikt bij beleidsontwikkeling én beleidsevaluatie. Hoe zet uw gemeente bijvoorbeeld data in om de sportparticipatie te verhogen, sportfaciliteiten te optimaliseren en de algehele sportervaring voor inwoners te verbeteren? Meet uw gemeente de effecten en impact van beleidsinspanningen op het terrein van lokale sport? Geef daarbij ook aan welke instrumenten u daarbij inzet en of uw gemeente wellicht al Artificiële Intelligentie (AI) toepast.

6. Landelijke indicatoren lokaal sport- en beweegklimaat (uit landelijke databases)

  • Inkomsten/uitgaven aan sport
  • Aantallen sportaccommodaties
  • Percentage inwoners dat sport en voldoet aan beweegrichtlijn
  • Percentage lidmaatschap georganiseerde sport

Deze gegevens hoeft u zelf niet aan te leveren, maar deze worden automatisch overgenomen uit landelijke databases.

7. Open categorie

Bij deze open categorie mag u onderwerpen of (voorgenomen) beleid opnemen waarop uw gemeente bijzonder trots is, maar niet of onvoldoende aan bod zijn gekomen in eerdere categorieën van de Verkiezing Sportgemeente van het jaar. Let hierbij wel op het maximum aantal woorden van 500!

8. Slotpleidooi Sportgemeente van het jaar 2024/2025

Beschrijf in maximaal 250 woorden waarom uw gemeente de titel Sportgemeente van het jaar 2024/2025 verdient.

B. Beste initiatief op sport- en beweegbeleid in de periode 2024 – 2025

Dit jaar kan uw gemeente zich ook apart kandideren voor het onderdeel Beste initiatief op sport- en beweegbeleid. Dit onderdeel is daarmee geen verplicht onderdeel meer voor de voordracht Sportgemeente van het jaar 2024/2025.

Opdracht:
Beschrijf uw ‘Beste initiatief op sport- en beweegbeleid’. U mag zelf bepalen met welk initiatief u meedingt naar de prijs. Per gemeente mag met maximaal twee initiatieven worden deelgenomen. Het initiatief moet hebben plaatsgevonden of zijn afgerond in de periode 2024 – 2025 en uw gemeente moet daarbij een belangrijke rol hebben gespeeld. Het is in uw voordeel als u onderbouwd kunt aangeven wat het initiatief heeft opgeleverd.

Ieder initiatief op het gebied van sport en bewegen kan worden ingediend, of het nu een beleidsmaatregel is, een sport- en beweegactiviteit, een lokale campagne of een uniek project.

Op inhoud vragen we u in ieder geval aan te geven:

  • Hoe is het initiatief ontstaan?
  • Wie zijn erbij betrokken (partners)?
  • Wat is de specifieke rol van de gemeente (geweest) (rol en betrokkenheid gemeente);
  • Wat is er bijzonder aan het initiatief?
  • Wat waren de grootste uitdagingen?
  • Wat heeft het gekost en hoe is het gefinancierd?
  • Wat heeft het opgeleverd?
  • Wat gaat er met het initiatief in de toekomst gebeuren?

De vorm van de inzending moet aan de volgende eisen voldoen:

  • Maximaal 1.600 woorden. Uploaden als aparte bijlage in Word, PowerPoint of als PDF;
  • Eventuele ander vormen zijn toegestaan na overleg met VSG.

Beoordeling

Alle inzendingen worden door een beoordelingscommissie beoordeeld. Alle onderdelen tellen even zwaar mee in de einduitslag. Bij de beoordeling kunnen secundaire bronnen worden geraadpleegd.

In totaal worden maximaal 5 gemeenten genomineerd voor de titel. Iedere gemeente wordt door de beoordelingscommissie bezocht en nader bevraagd op hun sport- en beweegbeleid.

Gemeenten mogen op eigen wijze invulling geven aan de ontvangst van deze commissie. In ieder geval moet een vragen(v)uurtje tussen gemeenten en beoordelingscommissie onderdeel uitmaken van het programma. De bezoeken zullen worden gepland in de maand september 2025.

Een aparte prijs wordt toegekend aan Het Beste initiatief op het terrein van sport- en beweegbeleid. Maximaal 5 initiatieven worden voorgedragen door de beoordelingscommissie en deze inzendingen worden onderworpen aan een publieksstemming.

Over de uitslag van de beoordelingen kan niet worden gecorrespondeerd.

Samenstelling beoordelingscommissie en jury

De beoordelingscommissie wordt gevormd door inhoudelijk experts van de volgende organisaties:

  • VNG/VSG
  • Mulier Instituut
  • Kenniscentrum Sport en Bewegen
  • Platform Ondernemende Sportaanbieders (POS)
  • NOC*NSF

De jury wordt gevormd door bestuurlijke vertegenwoordigers van bovengenoemde organisaties en staat onder voorzitterschap van Michel Bezuijen, voorzitter van VSG. Op basis van een advies van de beoordelingscommissie bepaalt de jury de uiteindelijke Sportgemeente van het jaar 2024/2025.

Zoals eerder aangegeven wordt er een aparte prijs toegekend voor het Beste initiatief op het terrein van sport- en beweegbeleid. Maximaal 5 initiatieven worden voorgedragen door de beoordelingscommissie en deze inzendingen worden onderworpen aan een publieksstemming. Collega-gemeenten mogen 1 stem uitbrengen.